INDIE W PIGUŁCE
Indie −Republika Indii – państwo położone w Azji Południowej, zajmujące większość subkontynentu indyjskiego. Jest 7. krajem świata pod względem powierzchni oraz 2 pod względem liczby ludności. Ludność: 1,339 mld (2017) – Indie są 2 państwem na świecie pod względem liczby ludności. Największe miasta: Mumbaj 16,4 mln mieszkańców, Delhi 11,5 mln, Bengaluru 5,3 mln, Kolkata 4,6 mln, Cennaj 4,4 mln. Językiem oficjalnym jest hindi. Język angielski pełni rolę języka pomocniczego. Ponadto istnieje 21 języków konstytucyjnych, dopuszczanych jako języki urzędowe w określonych stanach. Podstawy ustroju politycznego określa konstytucja Indii z 1950 r. Indie są demokratyczną republiką federacyjną. Głową państwa jest prezydent, jednak faktyczna władza pozostaje w rękach premiera. Organem ustawodawczym jest dwuizbowy parlament – Sansad. Stany mają własne organy władzy, na czele stoi gubernator. Indie podzielone są na 29 stanów, 6 terytoriów związkowych i 1 terytorium stołeczne. W drugim rzędzie dzielą się na 591 dystryktów. Historia: Pierwsze ślady homo sapiens na terenie dzisiejszych Indii liczą przeszło 30 tys. lat. Od IV tysiąclecia p.n.e. datują się pierwsze cywilizacje rolnicze na subkontynencie indyjskim. Pierwsze cywilizacje miejskie pojawiły się w trzecim tysiącleciu p.n.e. W XV w p.n.e. Ariowie podbili miejscowe plemiona. Utworzyły się liczne samodzielne królestwa. Zachodnie Indie zostały podbite najpierw przez władcę Persów Dariusza w 518 p.n.e., a w 327 p.n.e. przez Aleksandra Macedońskiego. Islam dociera do zachodnich Indii w 712. W XIV wieku niemal cały półwysep znalazł się pod panowaniem muzułmańskim. Następnie następuje ponowny rozpad, aż do zjednoczenia kraju pod rządami Wielkich Mogołów. W 1498 dociera do Indii Vasco da Gama. Imperium obejmujące niemal całe Indie i część Azji Środkowo-Wschodniej powstaje za czasów Akbara. Z czasem subkontynent staje się obiektem zainteresowania mocarstw europejskich. Walkę o wpływy i hegemonię w Indiach toczyli Brytyjczycy, którzy stopniowo podporządkowują sobie Indie, które stają się „klejnotem w koronie brytyjskiej”. W 1876 królowa Wiktoria zostaje Cesarzową Indii. W XX wieku ruch narodowowyzwoleńczy w Indiach przybiera na sile. Pokojowe akty nieposłuszeństwa organizowane przez Mahatmę Gandhiego i Indyjski Kongres Narodowy oraz sytuacja geopolityczna po drugiej wojnie światowej zmusiły Wielką Brytanię do przyznania niepodległości Indiom i Pakistanowi w 1947 roku. Pierwszym premierem Indii został Jawaharlal Nehru. Reformy wprowadzone przez Nehru eliminowały nierówności społeczne wynikające z tożsamości kastowej i plemiennej. Następcą Nehru był Lal Bahadur Shastri. W okresie jego kadencji miejsce miała II wojna o Kaszmir. Kolejnym wybitniejszym premierem została Indira Gandhi (córka Nehru). Gandhi zakończyła w 1966 roku kryzys gospodarczy i osiągnęła w kolejnych latach wzrost gospodarczy. W latach 80. władzę ponownie przejęła Gandhi, która tym razem zliberalizowała gospodarkę. Premier postawiła na zaostrzenie wydatków publicznych, większą efektywność przedsiębiorstw państwowych oraz stymulowanie sektora prywatnego poprzez deregulację. W 1984 roku Indira Gandhi została zastrzelona przez sikhijskich ochroniarzy w odwecie za skierowaną przeciwko separatystom operację Niebieska Gwiazd w Amritsarze. Po śmierci Indiry władzę objął jej syn, Rajiv Gandhi. Rajiv zmodernizował gospodarkę, zwiększył wsparcie finansowe rządu dla nauki i techniki, zmniejszył import, podatki i cła na przemysł oparty na technologii. On sam zginął pięć lat później w zamachu bombowym. Geografia: Od południa Indie otoczone są Oceanem Indyjskim, od południowego zachodu Morzem Arabskim, a od południowego wschodu Zatoką Bengalską. Od północy Indie ograniczone są przez Himalaje oraz Karakorum. Na północnym zachodzie graniczą z Pakistanem, na północy z Chinami, Nepalem i Bhutanem, na północnym wschodzie z Mjanmą i Bangladeszem, a na południowym wschodzie przez zatokę Mannar i cieśninę Palk graniczy ze Sri Lanką i Malediwami. Indyjskie wyspy Andamany i Nikobary dzielą granicę morską z Tajlandią i Indonezją. Najwyższym punktem jest ośmiotysięcznik Kanczendzonga położony w Himalajach na granicy z Nepalem wznoszący się na wysokość 8586 m n.p.m. Rzeki Indii należą do zlewiska Oceanu Indyjskiego. Największe rzeki: Ganges czczony przez hinduistów jako święta rzeka, jego dopływy Jamuna, Son, Damodar, Ghaghra. Ganges łączy się w delcie z Brahmaputrą. Na zachodzie dopływy Indusu. Klimat: zwrotnikowy, na północy zwrotnikowo-monsunowy, na południowym zachodzie wilgotny, stopniowo przechodzi w suchy w zachodniej części Niziny Hindustańskiej, w Karakorum i Himalajach podzwrotnikowy górski. W wyższych partiach gór zima trwa 6 miesięcy. Częste cyklony połączone z wielkimi ulewami w okresie przejściowym między monsunem letnim a zimowym. Średnia temperatura w styczniu wynosi od ok. +15 °C u podnóża Himalajów do ok. +28°C na południu. W maju, który jest najcieplejszym miesiącem roku, temperatury wynoszą +27 do +30°C, z wyjątkiem pustyni Thar gdzie temperatura osiąga +36°C. W Delhi dochodzi nawet do +45 °C.. Flora: Obszary leśne koncentrują się w Himalajach, w prowincjach północno-wschodnich i na obrzeżach wyżyny Dekan.Prawie całkowicie bezleśne są wykorzystywane rolniczo obszary Niziny Hindustańskiej i zachodniego Dekanu. Do tych obszarów wchodzą też pustynne fragmenty Radżastanu, a także wysokogórska wschodnia część Kaszmiru i Dżammu. W Indiach przeważają lasy monsunowe z drzewem tekowym, okresowo zrzucające liście. Na Wybrzeżu Malabarskim, w Ghatach Zachodnich i w Kotlinie Asamu rosną wilgotne, wiecznie zielone lasy równikowe. W południowej części delty Gangesu i Brahmaputry występują lasy namorzynowe. W południowych Himalajach rosną podzwrotnikowe lasy twardolistne z dziką oliwką, akacjami i pistacjami, które przechodzą w wyższych piętrach w lasy mieszane (głównie sosnowo-dębowe) oraz lasy iglaste z cedrem himalajskim, jodłą i świerkiem. Powyżej granicy lasu (3 000–3 500 m) znajdują się łąki alpejskie i stepy wysokogórskie. Suche wnętrze Dekanu porasta sawanna, gdzie rosną drzewa sandałowe i akacje. Poza drzewami we wnętrzu Dekanu rośnie wszelka roślinność sucholubna. Północno-zachodnią część Niziny Hindustańskiej zajmuje roślinność półpustynna i pustynna na pustyni Thar. Fauna północnych Indii jest typowa dla Regionu Środkowoazjatyckiego. Ze ssaków kopytnych żyją tu: owca dzika, nachur, koziorożec syberyjski i udomowiona forma jaka. Duże drapieżniki reprezentują takie gatunki jak irbis i niedźwiedź himalajski, a z ptaków najbardziej okazałymi są sęp himalajski i orzeł przedni.Do największych ssaków Regionu Przednioindyjskiego i Regionu Cejlońskiego należy rzadko już występujący słoń indyjski, który w tym kraju jest wykorzystany tak samo jak w Europie koń pociągowy. Poza nim żyją nosorożce indyjskie i sumatrzańskie oraz bawoły. Z drapieżników warto tu wymienić tygrysa i lamparta. Południowe krańce Indii są zamieszkiwane przez niedźwiedzia wargacza. Przedstawicielami ssaków naczelnych w Indiach są makaki i langury. Do ptaków należą przede wszystkim kuraki jak paw indyjski i kur bankiwa, Do niebezpiecznych gatunków należą także gady, jak słynna kobra zwana okularnikiem indyjskim, oraz pytony. Występują tu także jadowite gatunki pająków. W rzekach poza rybami, żyją żółwie takie jak batagur i kaczuga indyjska.W 2015 roku kraj ten odwiedziło 8,027 mln. turystów (4,5% więcej niż w roku poprzednim), generując dla niego przychody na poziomie 21,013mld dolarów.